دسته‌بندی کالاها
- صفحه نخست
- تغذیه
- شربت
- شربت تب بر
- شربت تب بر
تب یک علامت شایع در بیماری‌ها است. اما همیشه چیز بدی نیست، در واقع تب یک پاسخ معمول سیستم ایمنی کودک به ویروس یا عفونت باکتریایی است. تب زمانی اتفاق می‌افتد که ناحیه کنترل کننده آن دمای بدن را بالاتر از حد طبیعی خود افزایش دهد. این ناحیه در قسمتی از مغز به نام هیپوتالاموس (hi-poe-THAL-uh-muhs) یافت میشود. هیپوتالاموس می‌داند که دمای بدن شما باید به چه میزانی باشد (معمولا در حدود ۳۷ درجه سانتی‌گراد) و پیام‌هایی را به بدن شما ارسال می‌کند تا آن را در همان حالت حفظ کند. اکثر کودکان سالم می‌توانند تب را به خوبی تحمل کنند و در شرایط عادی حدود سه تا پنج روز طول می‌کشد. بیشتر بخوانید: مکیدن انگشت؛ رایج و کم‌خطر برای کودکان زیر ۴ سال دمای بدن اکثر افراد در طول روز کمی تغییر می‌کند: معمولا صبح کمی پایین‌تر و عصر کمی بالاتر است و می‌تواند با دویدن، بازی و ورزش بچه‌ها متفاوت باشد. گاهی اوقات هیپوتالاموس بدن را به دمای بالاتری در پاسخ به عفونت، بیماری یا علت دیگری مجهز می‌کند. محققان بر این باورند که افزایش گرما راهی برای مبارزه بدن با میکروب‌هایی است که باعث عفونت می‌شوند و بدن را به مکان نامساعدی برای آنها تبدیل می‌کند. پس تب همیشه اتفاق ناخوشایندی نیست و شاید برای خردسالان همیشه درمان تب کودکان نیاز نباشد.
علل پیدایش تب
تب زمانی اتفاق می‌افتد که ناحیه‌ای در مغز به نام هیپوتالاموس که به عنوان ترموستات بدن شما نیز شناخته میشود، تنظیم دمای بدن شما را به سمت بالا تغییر می‌دهد. در این وضعیت بدن احساس سردی می‌کند. برای تولید گرمای بیشتر بدن شروع به لرزیدن می‌کند و در نهایت دمای بدن را تا حدودی افزایش می‌دهد. دمای طبیعی بدن در طول روز متفاوت است در صبح کمتر و در اواخر بعد از ظهر و عصر بالاتر است. اگرچه اکثر مردم ۳۷ درجه سانتی‌گراد را طبیعی می‌دانند. دمای بدن می‌تواند یک درجه یا بیشتر تغییر کند و از حدود ۳۶.۱ درجه سانتی‌گراد تا ۳۷.۲ درجه سانتی‌گراد در نظر گرفته شود. این دمایی است که به درمان تب کودکان نیاز نداریم.
تب یا افزایش دمای بدن ممکن است ناشی از موارد زیر باشد:
- یک ویروس
- یک عفونت باکتریایی
- گرمازدگی برخی شرایط التهابی مانند آرتریت روماتوئید – التهاب پوشش مفاصل (سینوویوم)
- یک تومور بدخیم
- برخی از داروها، مانند آنتی‌بیوتیک‌ها و داروهایی که برای درمان فشار خون بالا یا تشنج استفاده می‌شوند برخی از ایمن‌سازی‌ها مانند دیفتری، کزاز و سیاه سرفه یا واکسن پنوموکوک
- گاهی اوقات علت تب قابل شناسایی نیست. اگر بیش از سه هفته تب داشته باشید و پزشک نتواند علت آن را پس از ارزیابی گسترده پیدا کند، تشخیص ممکن است تب با منشا ناشناخته باشد
علائم و نشانه‌های بروز تب
بسته به اینکه چه چیزی باعث تب شده است، علائم و نشانه‌ها شامل موارد زیر میشود:
- تعریق
- لرز
- سردرد
- دردهای عضلانی
- از دست دادن اشتها
- تحریک‌پذیری
- کم آبی بدن
- ضعف عمومی
-
برای درمان تب کودکان چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
تب به خودی خود ممکن است دلیلی برای هشدار یا دلیلی برای تماس با پزشک نباشد. با این حال شرایطی وجود دارد که باید برای نوزاد، کودک یا خودتان به دنبال مشاوره پزشکی باشید. به ویژه درمان تب کودکان در بسیاری از موارد اهمیت بالایی پیدا می‌کند. تب بی‌دلیل نوزادان و کودکان بیشتر از بزرگسالان باعث نگرانی میشود. در صورتی که کودک شما موارد زیر را دارد با پزشک کودک خود تماس بگیرید و سریعا به فکر درمان تب کودکان باشید:
سن کمتر از ۳ ماه و دمای ۳۸ درجه سانتی‌گراد یا بالاتر
- بین سنین ۳ تا ۶ ماهگی و دمای ۳۸.۹ درجه سانتی‌گراد دارد و به طور غیرعادی تحریک‌پذیر، بی‌حال یا ناراحت به نظر می‌رسد
- بین سنین ۶ تا ۲۴ ماهگی و دمای ۳۸.۹ درجه سانتی‌گراد دارد که بیش از یک روز طول می‌کشد، اما علائم دیگری را نشان نمی‌دهد.
- اگر کودک شما علائم و نشانه‌های دیگری مانند سرماخوردگی، سرفه یا اسهال نیز دارد، ممکن است بر اساس شدت، زودتر با پزشک کودک خود تماس بگیرید اگر کودک بی‌حال یا تحریک‌پذیر است، به طور مکرر استفراغ می‌کند، سردرد یا معده درد شدید دارد یا علائم دیگری که باعث ناراحتی قابل توجهی میشود
- تبی دارد که بیش از سه روز طول بکشد
- بی‌حال به نظر می‌رسد و ارتباط چشمی ضعیفی با شما دارد
شناختن انواع تب‌ها
تب حاد: بیشتر تب‌های حاد در نوزادان و کودکان خردسال به دلیل عفونت ایجاد میشود. این موارد رایج‌ترین آنها هستند که گاهی به درمان تب کودکان نیاز دارند.
- عفونت های ویروسی تنفسی یا گوارشی (شایع‌ترین علل به طور کلی)
- برخی از عفونت‌های باکتریایی (اوتیت میانی، ذات‌الریه، عفونت‌های دستگاه ادراری)
- علل عفونی تب حاد با سن کودک دچار تغییرات میشود
- نوزادان (شیرخواران کمتر از ۲۸ روز) از نظر عملکردی نقص ایمنی در نظر گرفته می‌شوند، زیرا اغلب نمی‌توانند عفونت را به صورت موضعی مهار کنند. در نتیجه در معرض خطر بالاتر عفونت‌های باکتریایی مهاجم هستند
- علل غیر عفونی تب‌های حاد عبارتند از بیماری کاوازاکی، گرمازدگی و مصرف مواد سمی (مثلا داروهایی با اثرات آنتی کولینرژیک)
- برخی از واکسن‌ها می‌توانند باعث تب شوند (در ۲۴ تا ۴۸ ساعت اول پس از تزریق واکسن سیاه سرفه) یا ۱ تا ۲ هفته پس از تزریق واکسن سرخک
- این تب ها معمولا از چند ساعت تا یک روز طول می‌کشد. اگر حال کودک خوب باشد، ارزیابی لازم نیست. دندان درآوردن باعث تب شدید یا طولانی مدت نمی‌شود.
تب مزمن : تبی که روزانه به مدت بیش از 2 هفته رخ می‌دهد و کشت‌های اولیه و سایر تحقیقات در تشخیص آن شکست می‌خورند، تب با منشا ناشناخته (FUO) در نظر گرفته میشود.
علل خاص متفرقه عبارتند از:
- بیماری التهابی روده
- دیابت بی‌مزه همراه با کم آبی بدن و اختلال در تنظیم حرارت
FUO کاذب به احتمال زیاد بسیار شایع‌تر از FUO واقعی است، زیرا بیماری‌های ویروسی مکرر و جزئی ممکن است بیش از حد تفسیر شوند. در کودکان، علیرغم علل متعدد احتمالی، FUO واقعی بیشتر به احتمال زیاد یک تظاهرات غیرمعمول از یک بیماری شایع است تا یک بیماری غیرمعمول. عفونت‌های تنفسی تقریبا نیمی از موارد FUO مرتبط با عفونت را تشکیل می‌دهند.
شربت تب بر برای کودکان چگونه تب را کاهش می‌دهد؟
قبل از پرداختن به موضوع انواع شربت استامینوفن برای کودکان لازم است بدانید تب یکی از علائمی است که در طی سرماخوردگی و خصوصاً در کودکان زیر دو سال بروز می‌یابد. درجه حرارت بدن در طول شبانه روز بین ۳۶ تا ۳۷.۵ درجه سانتی‌گراد متغیر است. افزایش درجه حرارت بدن از ۳۷.۵ درجه به بالا را تب می‌نامند. مرکز تنظیم دمای بدن، غده هیپوتالاموس در مغز است. در طی مبارزه دستگاه ایمنی بدن با ویروس سرماخوردگی به دلیل آزادسازی مواد التهابی، تغییراتی در تنظیم دمای بدن توسط هیپوتالاموس ایجاد میشود. این تغییرات نهایتا باعث ایجاد تب می‌شوند. شربت تب بر برای کودکان با کاهش تولید مواد التهابی، از تاثیر آنها بر هیپوتالاموس کاسته و تب را برطرف می‌کنند. رایج‌ترین و پرکاربردترین دارو‌های تب‌بر کودکان شامل شربت استامینوفن و شربت ایبوپروفن هستند. البته شربت تب بر در کودکان خصوصا شربت ایبوپروفن برای کودکان دارای خاصیت ضددردی (مسکن) نیز هست.
توجه: آسپرین یکی از دارو‌های تب‌بر و مسکن است؛ مصرف آسپرین در کودکان زیر 12 سال، مگر در موارد خاصی مانند بیماری‌های روماتولوژیک و به تشخیص پزشک متخصص، ممنوع است. آسپرین خطر سندرم رِی (Reye's syndrome ) در کودکان را افزایش می‌دهد. این سندرم می‌تواند اثرات بسیار خطر‌ناکی بر کبد و مغز کودک داشته باشد.
توصیه کاربردی: در ادامه چند معادل حجمی کاربردی معرفی میشود. موارد زیر برای مواقعی است که شما پیمانه دقیقی برای مصرف شربت به سی‌سی همراه ندارید؛ سعی کنید تا جایی که امکان دارد از سرنگ ( که سوزن آن را به روشی ایمن دور انداخته‌اید.) و یا پیمانه همراه شربت برای مصرف آن استفاده کنید. مصرف دقیق‌تر دارو از نظر ساعت و حجم در میزان تاثیرگذاری آن بسیار موثر است.اگر کودک شما از آبریزش بینی، سرفه، عطسه یا خارش رنج می برد، با نظر پزشک می توانید از شربت دیفن هیدرامین و کامپاند کودکان استفاده کنید.
- یک سی‌سی معادل یک میلی‌لیتر است.
- یک قاشق چای‌خوری معادل تقریباً پنج سی‌سی است.
- یک قاشق غذاخوری معادل تقریبا ً15 سی‌سی است.
- یک سی‌سی معادل 20 قطره از قطره‌چکان استاندارد است.
نکته: موارد فوق یک معیار کلی است و ممکن است با توجه به اندازه قاشق یا قطره‌چکان معادلی متفاوت داشته باشد.
شربت استامینوفن در کودکان
انواع شربت استامینوفن برای کودکان، یکی از شایع‌ترین و ایمن‌ترین‌ها در بین انواع شربت تب بر برای کودکان است. از موارد مصرف شربت استامینوفن کودکان می‌توان به تب ناشی از سرماخوردگی، تب و عفونت گوش کودک و قبل و بعد تزریق واکسن اشاره کرد. لازم است یادآوری کنیم که همیشه عطسه در نوزادان نشانه سرماخوردگی نیست. استامینوفن علاوه بر کاهش تب، از درد کودک هم می‌کاهد. شربت استامینوفن کودکان به نام‌های شربت کوریزان کودکان درد و تب، پاراکید، تایلوفن و ساسفن وجود دارد. استامینوفن برای اطفال به شکل شربت، قطره خوراکی، قرص و شیاف وجود دارد. درباره دوز مصرف شیاف استامینوفن در نوزادان در مقاله دیگری صحبت شده است. تفاوت قطره و شربت استامینوفن در میزان دوز تجویز شده است. از نظر دارویی هیچ یک برتری بر دیگر ندارد. اما بالاخره برای کودک شما قطره استامینوفن بهتره یا شربت؟ معمولا برای کودکان زیر دو سال قطره و برای کودکان بزرگتر از دو سال شربت تجویز میشود. زیرا مصرف قطره در نوزادان و کودکان کم‌سن راحت‌تر است. شیردادن بعد از قطره استامینوفن بلامانع است.
میزان مصرف استامینوفن در کودکان
دوز انواع شربت استامینوفن برای کودکان بر اساس وزن و سن کودک محاسبه میشود. معمولا شربت‌های استامینوفن 120 میلی‌گرم در هر پنج میلی‌لیتر هستند. برای محاسبه دوز شربت استامینوفن بر اساس وزن و سن ابتدا به میزان مورد نیاز دارو بر‌حسب میلی‌گرم مورد نیاز است؛ حتی اگر سخت ترین واکسن نوزاد را زده اید، باید مقدار دوز را دقیقا رعایت کنید. برای شش ماه تا دو سال، معمولا از قطره استامینوفن استفاده میشود. در مقاله دیگری به‌تفضیل در این باره بحث خواهد شد؛ اگرچه مطالبی که در ادامه می‌آیند برای مصرف شربت در هر سنی کاربرد دارند.
کودک دو شش ساله؛ 10 تا 15 میلی‌گرم به ازای هر کیلو‌گرم وزن کودک، هر چهار تا شش ساعت.
بهتر است یا هر چهار ساعت 10 میلی‌گرم و یا هر شش ساعت 15 میلی‌گرم دارو مصرف شود.
توجه داشته باشید که میزان داروی دریافتی کودک بیشتر از 6/2 گرم و یا 5 بار در یک روز نشود.
شربت ایبوپروفن در کودکان ( Ibuprofen)
ایبوپروفن یک شربت تب بر در کودکان است که خاصیت ضد التهابی دارد. این دارو به شکل سوسپانسیون تهیه میشود. سوسپانسیون به شکل مایع است اما یک مخلوط ناهمگن و غیر شفاف است؛ اما اغلب به اشتباه با نام شربت ایبوپروفن یاد میشود. شربت ایبوپروفن تحت عنوان شربت ایبوکسیر (Ibuxir)، شربت ایبوکیم (Ibukim)، شربت پروویل (Pruvil) و شربت ادویل (Advil) نیز شناخته میشود.
مکانیسم اثر: شربت ایبوبروفن برای کودکان احتمالاً با مهار یک آنزیم به اسم سیکلواکسیژناز باعث کاهش مواد التهابی در طی سرماخوردگی میشود؛ پس هیپوتالاموس کمتر تحریک میشود. از این راه تب را کاهش می‌دهد و باعث تسکین درد نیز میشود. شربت ایبوبروفن کودکان یکی از بهترین‌ها میان شربت تب بر در کودکان است.
بر خلاف پیش بینی رنگ چشم نوزاد ، معمولا پیش بینی تب در نوزادان امکانپذیر است. برای مثال در واکسیناسیون نوزادان، بروز تب مورد انتظار است. به همین دلیل استافینوفن و واکسن رابطه تنگاتنگی با هم دارند. موارد مصرف شربت ایبوبروفن برای کودکان: کاربرد شربت ایبوبروفن در کودکان بیشتر محدود به تب بر بودن آن است.
نحوه مصرف شربت ایبوپروفن در کودکان
همان طور که برای جایگزین قطره آهن باید با پزشک مشورت کنید؛ برای جیاگزینی هر شکلی دیگری از مسکن برای کودک خود نیز باید همین کار را انجام دهید. تاثیرگذاری مصرف شربت ایبوپروفن در کودکان زیر شش سال به اثبات نرسیده است و توصیه نمی‌شود.
- در کودکان شش ماه تا 12 سال؛ برای کاهش تب در کودکان از سوسپانسیون خوراکی ایبوپروفن (اصطلاحا شربت ایبوپروفن) می‌توان استفاده کرد. به این ترتیب که: پنج میلی‌گرم به ازای هرکیلوگرم وزن کودک محاسبه شود. شربت ایبوپروفن کودکان هر شش تا هشت ساعت مصرف گردد.
- در کودکان شش ماه تا 12 سال؛ در صورتی که تب بیشتر از 39 درجه باشد؛ 10 میلی‌گرم به ازای هرکیلوگرم وزن کودک محاسبه شود، هر شش تا هشت ساعت مصرف گردد.
- حداکثر دوز روزانه ایبوپروفن برای کودکان 40 میلی‌گرم به ازای هرکیلوگرم وزن کودک است. پس شما نمی‌توانید مداوم هر چند ساعت از شربت ایبوپروفن چند سی سی به کودک تبدار خود بدهید.
- در ارتباط با نحوه مصرف شربت ایبوپروفن در کودکان می‌توان گفت که مصرف دارو همراه با غذا یا شیر، باعث کاهش عوارض گوارشی میشود.